Gwrthwynebiad a Gwrthsafiad yn yr Almaen Nastiaidd

GEORG ELSER

• TACHWEDD 8FED, 1939
• GWEITHIO YN Y NEUADD CWRW LLE BU HITLER'N RHOI ARAITH BLYNYDDOL
• ADEILADWYD BOM AMSER
• HITLER'N AWYDDUS I GYRRAEDD BERLIN AC YN GADAEL YN CYNNAR
• 13 MUNUD AR OL I HITLER GADAEL BU'N FFRWYDRO A LLADD 8 POBL ARALL

GWEITHWYR FFATRI HAMBURG

• DANGOSWYD ANFODLONRWYDD DIWYDIANNOL
• RHWNG IONAWR A CHWEFROR 1944, ARESTIWYD 193024 O WEITWYR AM STREICIO
• CYDYMDEIMLWYD GYDA'R KPD

GRWP GWRTH FFASGAIDD CANOLBARTH YR ALMAEN

• DIFRODI BWRIADOL 
• TROSGLWYDDO GWYBODAETH
• CAFWYD NIFER EU ARESTIO GAN Y GESTAPO YN AWST 1944

GRWP MANHEIM - Y RHEINDIR

• AR OL I FYDDIN YR ALMAEN TORRI TELERAU CYTUNDEB VERSAILLES AR Y 7FED O FAWRTH 1936 WRTH FYND I FEWN I'R RHEINDIR
• RHAI YN GWRTHWYNBEU
• GRWP GWRTHWYNEBIAD O FFATRI YN REINDIR
• CREU PAPUR NEWYDD O'R ENW "DER VERBOTE" SEF "YR HERALD" O HYDREF 1942 NES MAWRTH 1943
• RHANFWYAF O ARWEINWYR Y GRWP EU ARESTIO YM MIS MAWRTH 1943

SPD

• UN O WRTHWYNEBWYR FWYAF AR Y PRYD
• CYN 1933 CAFODD EU CEFNOGI GAN FILIWN O AELODAU A PHUMP MILIWN O BLEIDLEISWYR
• YM MAWRTH 1933, BU AELODAU'R SPD YN Y REICHSTAG UN PLEIDLEISIO YN ERBYN Y DEDDF ALLUOGI AC YNA YN HWYRACH YN Y FLWYDDYN, DAETH YN ANGHYFREITHLON.
• ARWEINWYR YN ALLTUDIO I BRAGUE NES 1937, TRWY ALW EU HUNAIN YN SOPADE
• LLAWER DAL I WRTHWYNEBU O DAN YR ENW ROTER STROSSTRUPP
• YSGRIFENNWYD PAPUR NEWYDD O'R ENW "DER ROTE STROSSTRUPP"
• 1934, BU'R GESTAPO WEDI DARGANFOD A LLEOLI'R RS, A WEDI EU ARESTIO

DECHREUAD NEWYDD (GYDA'R SPD)

• CYFARFOD MEWN TAI PREIFAT I DRAFOD CYFEIRIAD NEWYDD I'R ALMAEN YN Y DYFODOL
• ARESTIO LLAWER YN 1935
• BYTH YN GWEITHREDU - OND YN TRAFOD

KPD

• PLAID COMIWNYDDOL YR ALMAEN
• PLAID COMIWNYDDOL FWAYF EWROP (ONI BAI AM RWSIA) AR YR ADEG
• 350,000 O AELODAU
• CAFON EU BEIO AM DAN Y REICHSTAG - MARINUS VAN DER LUBBE
• AR OL TAN Y REICHSTAG AETHYNT YN TANDDAEAROL
• 30,000 YN BARHAU I WEITHREDU
• DOSBARTHU PAPUR NEWYDD "Y FANNER COCH", A LLENYDDIAETH GWRTH-NATSIAIDD O 1933 I 1935 A BUON YN UWCHOLEUO CAMDRINIAETH NATSIAETH O WEITHWYR ALMAENIG
• CAFODD UNRYW UN O'R KPD EU ARESTIO NEU LLADD A BU 30000 O GOMIWNYDDION WEDI EU LLADD RHWNG 1933 AC 1939
• DOEDDYNT DDIM YN GWEITHREDU ERBYN Y 30AU
• 1944 - ERNST THALMANN YN CAEL EU DIENYDDIO

GRWP UHRIG

• ROBERT UHRIG - GANES YN LEIZPEG A DAETH YN AELOD O'R KPD YN 1920
• ERBYN 1933 UHRIG YN ARWAIN Y GELL
• GWEITHREDON NHW RHWNG 1941 I 1942
• PAENTIO'N NHW SLOGANNAU A CHYNHYRCHION NW BAMFFLEDI
• CAFODD CEFNOGAETH 70 O WEITHWYR MEWN FFATRI ARFAU YM MERLIN
• CAFODD EU ARESTION YN 1941
• PARHAODD Y 67 O GRWPIAU FFATRI

Y FFRYNT GARTREF

• DENODD NHW DEALLUSION A CHEFNOGAETH FARCSAIDD
• CYNYRCHON PAMFFLEDI ER LEDAENNU GWYBODAETH
• ARESTIWYD YN HYDREF 1942

ROTE KAPPELLE

• AELODAU BLAENLLAW = HARRO SCHLUZE BOYSEN, ARVID HARNACH, MILDRED HARNACK.
• BOYSEN YN ANGHYTUNO GYDA'R GYFUNDREFN OND YN YMUNO GYDA'R LEFTWAFFE ER MWYN "CUDDIO" - CWRDD GYDA PHOBL GWRTH-NATSIAIDD
• HARNACK YN YMUNO GYDA'R NSDAP ER MWYN CUDDIO - CWRDD GYDA PHOBL GWRTH NATSIAIDD
• ERBYN 1939 BU'R DAU GRWP O FEWN CYSYLLTIAD AC YN CYDWEITHIO
• RHANNU GWYBODAETH GYDA'R UDA NES DDIWEDD 1941
• DOSBARTHWYD PAMFFLEDI
• HELPU POBL YN BERYGL FFOI I'R CEFNGWLAD - RHYDWAITH TANDDAEAROL NES 1942
• 30AIN O ORFFENNAF 1942 JOANNE WNEZEL YN CAEL EU ARESTIO GAN Y GESTAPO, 3YDD O FEDI ARESTIWYD HARNACK, A CAFODD YR OLL GRWP EU DIENYDDIO.

GRWP BECK-GOERDELER

• TU CEFN I'R YMGAIS LLOFRUDDIO ITLER YN Y CYNLLUN BOM 1944
• BECK = PENNAETH STAFF CYFFREDINOL O 1935 I 1938 - CROESAWI NATSIAETH OND YN BOENI AM BOLISI TRAMOR. EISIAU TREFNU COUP - DANFON MILWYR O BRYDAIN GYDA WYBODAETH (NEVILLE CHAMBERLAIN EISIAU CADW AT BOLISI HEDDWCH)
• GOERDELER YN FAER LEIPZIG O 1930 I 1937 - WEDI YMDDISWYDDO O'R REICH AC O FOD YN FAER YN 1935 A 1937. CREWYD RHYDWAITH O GEFNOGWYR O FEWN YR ALMAEN NATSIAIDD A MEITHRIN CYSYLLTIADAU DRAMOR.
• 1941- BECK A GOERDELER YN CREU MUDIAD I GYSYLLTU TRAMOR - GWEITHIO AR GYNLLUN I SICRAU CWYMP HITLER
• CALE CEFNOGAETH MWY WRTH I'R FYDDIN COLLI I'R UDA
• EISIAU SEFYDLU RHYDDID BARN, RHEOLAU, CREFYDDOL A CYFIAWNDER CYMDEITASOL. NID OEDDYNT EISIAU BLEIDLEISIO AM ARWEINWR. 
• EISIAU SEFYDLU GWLADWRIAETH ANNIBYNNOL I'R IDDEWON

SWYDDFA DRAMOR

• DIWEDD 30AU EN ELIT A CYN-FILITARAIDD YN BOENI AM YR ALMAEN
• O GANLYNIAD, NIFER O DDIPLOMYDDION YN GWEITHIO GYDA BECK-GOERDELER
• ULRICH VON HASSELL - CYN LYSGENNAD YR ALMAEN YN RYFAIN YN GWEITHIO GYDA NW
• TRAFODAETHAU GYDA DDIPLOMYDDION O BRYDAIN A'R WASANAETH CUDD ER MWYN DOD I DELERAU AR GYTUNDEB HEDDWCH

ABWEHR

• ARDRAN GUDD FILWROL Y WEINYDDIAETH DRAMOR - PASIO GWYBODAETH A CHYNLLUNIAU MILWROL ITLER I GRWP BECK-GOERDELER
• DWY BRIF AEOLD = WILHEM CANARIS AC HANS OSTER
• CANARIS = GWRTHWYNEBU AR OL GLYWED CYNLLUNIAU ITLER I YMOSOD AR WLAD PWYL AC HOLL DDIGWYDDIADAU O LOFRUDDIAETH TORFOL - DECHRAU CYSYLLTU GYDA ASIANTAU PRYDEINIG I DRAFOD CYNLLUNIAU HITLER.
• OSTER = AELOD O'R FYDDIN, FFIGWR BLAENLLAW O WRTWYNEBU O 1938 I 1943. CAFODD EU DISWYDDO AM ELPU IDDEWON OSGOI CAEL EU ARESTIO.
• EBRILL 1945 CAFODD EU CROGI GYDA CANARIS YNG NGWERSYLL CRYNOI YN FLOSSENBURG.

CYLCH KREISAU

• PRIF AELODAU = HELMUTH JAMES GRAF VON MOLTKE, PETER GRAF YORCK VON WARTERNBURG AC ADAM VON TROTT ZU SOLZ.
• CYSYLLTU GYDA GRWP BECK GOERDELER - RHOI GWYBODAETH I'R CYNGHREIRIAID GORLLWENIOL, YN ENWEDIG Y DU.
• PRIF FFOCWS OEDD I GYNLLUNIO A CHYNNIG LLYWODRAETH HEDDYCHLON
• EISIAU CYMDEITHAS SEILIEDIG AR GRISTNOGAETH, EISIAU ADFER BRENINIAETH - ER MWYN STOPIO UNIBENNAETH.
• GESTAPO WEDI FFEINDIO'R GRWP YN 1943, MOLTKE EI ARESTIO YN IONAWR 1944 A'I DDIENYDDIO YN 1945.
• SYRTHIODD Y GRWP I ANHREFN - RHAI EISIAU COUP, RHAI ERAILL WEDI HELPU YN YR YMGAIS I LOFRUDDIO HITLER AR 20FED O ORFFENNAF 1944.
• LLAWER YN CAEL EI ARESTIO A DIENYDDIO

CLAUS VON STAUFFENBERG

• LLWYDDIANNUS IAWN FEL MILWYR AR DDECHRAU'R ARB
• 1942 = CAEL EU ANAFU'N WAEL IAWN, COLLODD UN LYGAD, EU FRAICH DDE A DAU FYS AR EU LLAW CHWITH.
• CREULONDEB YR ** WEDI DYCHRYN STAUFFENBERG - YN ENWEDIG PAN EU FOD YN LLADD YR IDDEWON
• CREDODD FOD DYLETSWYDD CADLYWYDDION Y FYDDIN OEDD CAEL GWARED AR HITLER. 
• 1944 = SWYDD O "BENNAETH CADLYWYDD Y FYDDIN GARTREF" - GALLUOGI I FOD YN CYFARFODYDD YN AGOS I HITLER A PHERSWADIO'R FYDDIN CARTREF I'W GEFNOGI AR OL MARWOLAETH HITLER. PENDERFYNNODD AR GEISIO LLADD HITLER YM MIS GORFFENNAF 1944 TRWY ROI BOM MEWN BAG DOGFENNAU. DYMA OEDD YMGYRCH VALKYRIE
• CAOFF STAUFFENBURG EI ARESTIO A DIENYDDIO TRA BOD BECK WEDI CYFLAWNI HUNAN-LADDIAD.

YR EGWLWYS GATHOLIG

• GYDA AELODAET ENFAWR, DISGYBLIAETH GREF A THREFNIDIAETH EFFEITHIOL - P FEWN DEG DIWRNOD O CONCORDAT, YMOSODODD ITLER AR YR EGLWYS
• DILEUWYD Y CYNGRHAIR IEUENCTID CATHOLIG
• NEWIDODD YSGOLION CATHOLIG I FOD YN YSGOLION NATSIAIDD - CAFWYD GWARED O ADDYSG GREFYDDOL. DYSGWYD PLANT I ADDOLI HITLER AC ANOGWYD I DORRI RHEOLAU DUW A'R EGWLYS.
• CYLCHGRONNAU NATSIAIDD MEGIS DER STURMER YN GWNEUD SBRI O'R EGWLYS
• RHODDWYD CYHOEDDUSRWYDD MAWR I DREIALON AELODAU O'R GLERIGAETH A GUHYDDWYD O SMYGLO ARIAN ALLAN O'R ALMAEN.
• NATSIAID YN DEFNYDDIO TRAIS YN ERBYN Y GLERIGAIS EE TAFLON NHW OFFEIRIAID DRWY FFENESTR TRYDYDD LLAWR A TORODD EU DDAU COES.

YR EGLWYS BROTESTANNAIDD

• O DAN LUDWIG MULLER = EGWLYS Y REICH - CYFUNO 28 EGLWYS
• MARTIN NIEMOLLER A DIETRICH BONHOEFFER = SEFYLDU YR EGLWYS CYFFES
• 1935 = EGLWYS CYFFES WEDI CAEL EU WNEUD YN ANGHYFREITHLON.
• BONHOEFFER= TEULU YN CYNNWYS IDDEWON, GWRTHEYNEBU YN FFYRNIG, EU TUEULU YN GYFRIFOL AM YSGRIFENNU SLOGANNAU GWRTH-NATSIAETH AR ADEILADAU CYHOEDDUS YM 1933.
• BONHOEFFER = TEITHIO A SIARAD YN ERBYN Y NATSIAID. RHODDODD EF AC AELODAU EU TEULU HELP I'R IDDEWON I DDIANC O'R ALMAEN I'R SWISTIR
• 1942 = BONHOEFFER YN GYSYLLIEDIG I'R YMGAIS I LADD HITLER, OND METHODD Y CYNLLUN
• CAFODD EU DAL NIFER O WEITHIAU GAN Y GESTAPO A RHYDDHAU POB TRO
• CAFODD EU DIENYDDIO YN FLOSSENBURG YN EBRILL 1945
• MARTIN NIEMOLLER = GWERSYLL CRYNOI YN 1938 AM BREGETHU YN ERBYN Y NATSIAIDD A BU YNO NES CAFODD EU RYDDHAU YM 1945
• METHODD EGWLYS Y REICH CYMRYD DROS EGLWYS PROTESTANNAIDD.

MOR-LADRON EIDELWEISS

• GWISGO CRYSIAU SIEC A THROWSUS TYWYLL
• MYND AR DEITHIAU CERDDED, CYFARFODYDD GRWPIAU AC YN YMLADD GYDA'R J A BDM.
• ROEDDYNT YN CASGLU TAFLENNU PROPAGANDA WNAETH GOLLWNG GAN AWYRENNAU'R UDA A'R DU A DDOSBARTHU O DY I DY.
• RHOI LLOCES I FILWYR OEDD EISIAU GADAEL Y LLUOEDD ARFOG.
• CAFON NHW EU GROGI'N GYHOEDDUS YM MIS TACHWEDD 1944 GAN Y GESTAPO.

GRWPIAU SWING

• EITHAF CYFOETHOG, DOD O DDINASOEDD FEL AMBURG, BERLIN, FRANKFURT A DRESDEN. 
• ANGHYTUNO GYDA'R SYNIADAU O FEWN HJ A'R BDM.
• CWRDD YN CLYBIAU NOS, TAFARNDAI A THAI EU GILYDD
• CHWARAE CERDDORAIETH "DDU" AMERICANNAIDD A SWING ER MWYN PROTESTIO YN ERBYN EU SYNIADAU.
• GESTAPO = CAU NIFER O DAFARNDAI AC ARESTIWYD RHAI O'R AELODAU.

Y RHOSYN GWYN

• PENCADLYS YM MHRIFYSGOL MENCHEN
• ARWEINWYR OEDD HANS A SOPHIE SCHOLL A KURT HUBER
• YN GWRTHWYNEBU'R DIFFYD RHYDDID PERSONOL O DAN Y GYFUNDREFN
• EISIAU DYLANWADU BARNAU YR ADRANNAU MWY ADDYSIEDIG Y CYHOEDD 
• CYNYRCHON PMFFLEDI - COLOGNE, HANNOVER, STUTTGART, FRANKFURT, NUREMBURG A MUNICH.
• DOSBARTHU PAMFFLEDI YNG NGHANOL Y NOS
• 18EG O CHWEFROR 1943 - SOPIE AC ANS SCHOLL YN CAEL EI ARESTIO AR OL CAEL EI DAL YN DDOSBARTHU PAMFFLEDI
• POB UN AELOD WEDI EU DEDFRYD I FARWOLAETH.